Evlilik gibi boşanma da eşlere münhasırdır. Her evlilik bir olmadığı gibi her boşanma da aynı olmayabilir. Bu durum için hukukumuzda iki tür boşanma davası kabul edilmiştir. Birincisi çekişmesiz (anlaşmalı ) boşanma davası ikincisi ise çekişmeli boşanma davasıdır. Çekişmesiz boşanma davasında evlilik en az 1 yıl sürmüşse boşanmak isteyen eşler aralarında anlaşma protokolü yaparlar ve bu protokolü imzalayıp mahkemeye sunarlar.
Hakim ilk duruşmada tarafların protokolü kabul edip etmediğini sorar. Taraflar protokolü kabul ettiğini söyledikleri takdirde hakim taraflar hakkında boşanma kararı verir. Bu boşanma davası tek celsede biter. Taraflar 1 kere duruşmaya çıkarlar ve o celsede hakim boşanma kararını verir. Eğer çocuklar, velayet, nafaka, mal paylaşımı gibi konularda eşler arasında anlaşmazlık yoksa bu durumda çekişmesiz boşanma davası açılması daha yerinde olacaktır. Çekişmesiz boşanmalar uzamayan ve tarafların yıpranmadığı bir boşanma sürecidir.
İkinci boşanma türü ise çekişmeli boşanmadır. Çekişmesiz boşanma davasında eşlerin en az 1 yıl evli olması gerekirken çekişmeli boşanmada böyle bir şart yoktur. İstediğiniz zaman boşanma davası açabilirsiniz.
Çekişmeli boşanma davalarında eşlerden biri ya da ikisi bazı konularda anlaşmaya varamayabilir veya bir eş boşanmak istemezken diğer eş boşanma konusunda diretebilir. Her iki eş de çocukların kendisine verilmesini isteyebilir. Eşlerden biri özel sebebe dayalı (zina, akıl hastalığı, haysiyetsiz yaşam sürme, vb. )dava açmak isterken diğer eş özel sebebin var olmadığı konusunda anlaşmazlık içinde olabilir. Tüm bu örnekler her evliliğin bitiş şekline göre uzar gider. Çekişmeli boşanma davalarının süreci maddi ve manevi olarak biraz zor bir süreçtir. Çekişmeli boşanma davalarında istekleriniz ne kadar çoksa ona göre bir yol çizmeniz gerekir.
Velayet, mal paylaşımı gibi konular biraz karışıksa avukat tutmanızda fayda vardır. Boşanma davalarında avukat tutmak zorunlu değildir ancak bu tür davalarda avukat yardımı almanız faydalı olacaktır.
Çekişmeli Boşanma Davasında Avukatlık Ücreti Ne Kadar?
Çekişmesiz boşanma davalarında 2021 yılı Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre en az 12.500 TL ödeme yapmanız gerekmektedir. Bu tutarın içinde dava masrafları yoktur çünkü dava masrafları sizi ilgilendiren bir konudur. Bu ücret avukatın vekalet ücretidir.
Çekişmeli Boşanma Davası Hangi Sebeplerle Açılabilir?
Çekişmeli boşanma davasında sebep sınırlaması yoktur. Önceki yazımızda bahsettiğimiz gibi özel boşanma sebeplerine ya da genel boşanma sebeplerine göre dava açılabilir. Özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebeplerinin tek farkı ispat açısındandır. Özel boşanma sebeplerinde zina, haysiyetsiz yaşam, akıl sağlığı, evlilik birliğinin temelinden sarsılması gibi özel sebeplerin ispatı gerekir. Yani özel boşanma sebebine ya da genel boşanma sebebine göre dava açmak yargılamayı uzatmaz ya da kısaltmaz. Şartlar içinde tarafların anlaşmazlığının boyutuna ve mahkemenin iş yükü durumuna göre davanız uzar ya da kısa sürede bitebilir.
Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Boşanma davalarında Aile Mahkemeleri görevlidir. Ancak bulunulan yerde Aile Mahkemesi yoksa bu durumda Asliye Hukuk Mahkemesi’nde de boşanma davası açılabilir. Bu davalarda yetkili mahkeme ise eşlerden birinin yerleşim yeri veya davadan önce son defa altı aydan beri birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Bu iki yerdeki Aile Mahkemelerinden birine dilekçe vererek çekişmeli boşanma davası açabilirsiniz. Bu konudaki tasarruf hakkı boşanma davasını açan eştedir.
Çekişmeli Boşanmalarda Dava Ne Kadar Sürer?
Çekişmeli boşanma davaları, boşanma konusunda ne kadar çok anlaşmazlık varsa o oranda uzun sürer. Örneğin velayet, mal, boşanma sebebi gibi konularda anlaşmazlık söz konusu ise bu durumda boşanma davaları 7- 8 duruşma kadar sürebilir. Duruşmalar arası iş yoğunluğuna göre 2 ile 2.5 ay sürdüğü düşünülürse boşanma 1.5 -2 yıl sürebilir.
Çekişmeli Boşanma Davaları Hakkında Genel Bilgiler
-Çekişmeli boşanma davalarında, davayı açan eş öncelikle neden boşanmak istediğini ileri sürmelidir. Bu sebepler; şiddet, hakaret, cana kast, özgürlüğü kısıtlama, çalışmaya izin vermeme, ayrı evde oturma sözü vermesine rağmen yeterince bir eşinin ailesiyle birlikte oturma, evlilik birliğinden doğan yükümlülükleri yerine getirmeme, uzun süreden beri evin içinde aile gibi olamama, eşler arası cinsel problemler, eşlerden birinin çocuk istememesi, eşin bakım ve gözetim yükümlülüğünü yerine getirmemesi, aldatma, suç işleme, kültür çatışması, evlilik birliğinin temelden sarsılması vb. gibi olabilir. Bu sebebin dilekçede özellikle belirilmesi gerekmektedir.
-Çekişmeli boşanma davalarında eşler iddia ettikleri boşanma sebepleri ile ilgili tanık dinletebilirler. Ses ve görüntü kayıt cihazı ya da resimlerle, mesajlarla boşanma sebeplerini ispat edebilirler. Örneğin; şiddetle ilgili görüntü ya da tehdit içerikli mesajlar olabilir.
-Eşler arasında mal rejiminden doğan katılma alacağı, değer artış payı alacağı ya da katkı payı alacağına yönelik talep varsa boşanma kararının kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içinde aile mahkemesinde ayrı dava açılmalıdır. Eğer boşanma davası kesinleşmeden bu dava açılmışsa hakim açılan bu davayı bekletici mesele yapar ve boşanmanın sonuçlanmasına kadar bu konuda karar vermez.
Eşler arasında katılma alacağı ile ilgili anlaşmazlık varsa hakim bu konuda bilirkişi tespiti isteyebilir. Örneğin; bir eşe ailesinden miras kalmışsa ve bu evi eş evlilik birliği içinde üzerine almışsa ve ortak paraları ile eve tadilat, masraf yapılmışsa diğer eş de bizim ortak malımız diyorsa hakim bilirkişi görevlendirebilir. Bilirkişi bu durumda tapu kayıtlarını, harcanılan parayı, yapılan tadilatı, eşlerin bu tadilata katkı oranlarını ( eş bileziklerinin hepsini vermiş olabilir) hesaplar ona göre çıkan meblağı ikiye böler ve 1 pay diğer eşe verilir. Yalnız eş sadece benim paramla yapıldı deyip iddia ediyorsa ve her masrafını kadın kendi çalıştığı parayla yaptırmışsa bu durumda diğer eşe bir şey verilmez.
Eğer eşlerden biri özel eşyaları ya da ziynet eşyalarını istiyorsa bu durumda ayrıca dava açılması gerekmez. Bu konuyla ilgili dava harcını ödeyerek bu eşyalarınızı talep edebilirsiniz.
-Anlaşmazlık konusu düğünde takılan takılar ise Yargıtay’ın düğünde takılan takılarla ilgili içtihadı vardır. Eğer düğün takısı eşlerden birine özgülenebiliyorsa yani bilezik, küpe, yüzük, bileklik, hal hal vb. gibi kadına takılan ziynet eşyası ise boşanma durumunda bu takılar kadınındır. Aynı şekilde erkeğe takılan altın erkek bilekliği, kol saati, erkek yüzüğü gibi takılar da erkeğindir. Diğer altınlar ile ilgili eşler arası anlaşma varsa bu durumda o anlaşma uygulanır.
-Çekişmeli boşanma davasında nafaka talep edebilirsiniz. Ayrıca dava süresince yoksulluğa düşmeniz durumunda hakim dava süresince tedbir nafakasına da karar verebilir. Tedbir nafakası alabilmek için nafaka verilecek eşin daha az kusurlu olması ya da kusurlu olmaması gerekir. Boşanma davalarında nafaka sadece kadına değil erkeğe de verilebilir. Erkek boşanmada kusurlu değilse ya da daha az kusurlu ise kadın da ekonomik durumu ölçüsünde erkeğe nafaka verebilir.
-Velayet konusunda ise eşlerin maddi durumları, çocukların ihtiyaçlarını karşılamadaki yeterlilikleri, çocuğun kalacağı evde ona uygun ortamın olup olmayacağı değerlendirilir. Velayet konusunda anne ve baba eşit haklara sahiptir ancak anne ya da babanın çocuklara sağlayabileceği imkanlar ve huzurlu ortam ile beraberindeki birçok sebep hakim tarafından değerlendirilir.
