Çeyiz Hesabı Nedir?

Günümüzde evlenmek isteyen gençlerin evlenmeden önce uzun bir hazırlık yapmaları ve bütçelerini hesaplamaları gerekiyor. Bu sıkıntılı süreçte evlenmek isteyen gençler Çeyiz Hesabı açarak kısa bir sürede birikim yapıp aynı zamanda devlet katkısından faydalanabiliyorlar. Çeyiz hesabı ile birlikte 27 yaşını doldurmayan ve ilk evliliklerini yapacak olan gençler yaptıkları birikimlere ek olarak %25’e kadar devlet katkısından ve uygun faiz oranlarından yararlanabildikleri için bu uygulama gerekli şartları taşıyan genç vatandaşlar için oldukça avantajlı. 16 Aralık 2015’te Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe giren bu uygulama tıpkı bireysel emeklilik hesapları gibi gençleri tasarrufa yönelten ve evlilik sürecini oldukça kolaylaştıran bir uygulama; ancak tabi ki birtakım şartları mevcut. Bu yazımızda sizler için çeyiz hesabını, çeyiz hesabı açmak için gereken şartları, çeyiz hesabına verilecek devlet katkısını, ödeme planları ve vadelerini derledik.

Çeyiz Hesabı, gerekli şartları sağlayan hesap sahiplerinin tasarruf eğilimlerini arttırıp uzun vadeli birikim yapmalarını sağlayarak, bu birikimlerine en fazla %25 devlet katkısı alabilecekleri, en az üç yıl süreyle açılan vadeli mevduat hesabıdır. 24 yaşını doldurmayan ve ilk evliliklerini yapacak olan her Türk vatandaşı, bankalardan açacağı çeyiz hesabına minimum üç yıl boyunca yapacağı birikimlerine faiz alabildiği gibi aynı zamanda %25’e varan devlet katkısı da alabiliyor. Çeyiz hesabının faizsiz açılması halinde hesaba herhangi bir faiz tahakkuku gerçekleşmiyor ve devlet katkısı yalnızca birikim yapılan tutar üzerinden hesaplanıyor. Faizli veya faizsiz de açılabilen bu devlet katkılı çeyiz hesabından yararlanmak isteyen kimselerin belli şartları da sağlaması gerekiyor.

Çeyiz Hesabı Açmanın Şartları Nelerdir?

• 24 yaşını doldurmamış ve hiç evlenmemiş tüm Türk vatandaşları veya 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28. Maddesi kapsamına giren mavi kart sahibi kişiler çeyiz hesabı açabilir. Türk vatandaşlığından izinle çıkan “Mavi Kart” sahipleri ve üçüncü dereceye kadar alt soyları da bu kapsama dahil. 
• Türk vatandaşı veya mavi kart sahibi olmanın dışında 18 yaşından büyüklerin hesap açtırabilmesi için hiç evlilik yapmamış olmaları ve azami 24 yaşını doldurmamış olmaları gerekmektedir. En geç 24 yaşını doldurmadan 25 yaşına girmeden önce çeyiz hesabı açılabilir. Örneğin 01.07.2017 tarihinde bankada hesap açımı için başvuran kimse 01.07.1993 tarihinden sonra doğmuş ise Çeyiz Hesabı açtırabilir.
• 18 yaşından küçükler adına veli veya vasisi tarafından Çeyiz Hesabı açılabilmektedir.
• Devlet katkısından faydalanılabilmesi için hesap sahibinin 27 yaşını doldurmadan evvel ilk evliliğini yapması gerekmektedir. Aksi halde ödemelerini düzenli gerçekleştirmiş olsa dahi devlet katkısından yararlanamaz.
• Konut hesabı ortak (müşterek) olarak açılamamaktadır. Ancak evlenmeyi planlayan çiftler ayrı ayrı çeyiz hesabı açarak devlet katkısından ayrı ayrı faydalanabilir.
• Birden fazla çeyiz hesabı açılamadığı gibi, çeyiz hesabı bankalar arasında taşınamamaktadır. Birden fazla çeyiz hesabı mevcutsa da Bakanlık tarafından yalnızca başvurulan ilk hesaba devlet katkısı ödenir.
• Devlet katkılı Çeyiz Hesabından yararlanabilmek için, evlilik tarihinden önce en az üç yıl hesaba düzenli ödeme yapanlar 27 yaşını doldurmadan ilk evliliklerini yapmalı ve evlilik tarihinden itibaren 6 ay içinde belgeleriyle ilgili hesabın bulunduğu bankaya başvurmalıdır. Düzenli ödemelerin aksatılması durumunda devlet katkısından yararlanmak mümkün değildir.
• Çeyiz Hesabı döviz cinsinden değil yalnızca Türk lirası cinsinden açılabilmektedir.

Çeyiz Hesabı Nasıl Açılır?

Birikimlerini değerlendirip devlet katkısı da alarak ilk kez evlenmek isteyen gençler Türkiye’deki herhangi bir bankadan çeyiz hesabı açabilirler. Türk vatandaşları, nüfus cüzdanları ile; mavi kart sahibi kimseler ise bu kartlarıyla Türkiye’de kurulu mevduat veya katılım bankalarında TL cinsinden mevduat hesabı veya katılım fonu hesabı açarak bu sisteme dahil olabilirler. Ziraat Bankası, İş Bankası, Vakıfbank, Akbank, Yapı Kredi, Kuveyt Türk bünyelerinde konut hesabı açılabileceğini duyuran bankalardan. Çeyiz hesabı hangi bankada açılırsa açılsın evlenmek için birikim yapılabilir ve uygun şartların sağlanması halinde birikimlerine ek %25’e kadar devlet desteğinden yararlanılabilir.

Çeyiz hesabının avantajlarından ve devlet desteğinden yararlanılabilmesi için asgari 3 yıl (36 ay) boyunca söz konusu hesaba düzenli olarak para yatırılması gerekmektedir. Çeyiz hesabına yapılacak ödemelerin aylık veya üç aylık dönemler halinde yapılması mümkündür. Bu durumda 2018 tarihi itibariyle;

• Aylık ödemelere ilişkin alt sınır 125,48 TL, üst sınır 1.254,87 TL‘dir.
• Üç aylık ödemelere ilişkin alt sınır 376,44 TL, üst sınır 3.764,61 TL‘dir

Her ödeme döneminde çeyiz hesabına yönetmelikte belirtilen üst sınır kadar tutar yatırabilir. Ayrıca açılış esnasında bir defaya mahsus olmak üzere 2018 yılı için 18.822,94 TL‘ye kadar para tek seferde yatırılabilir. Bu istisna dışında belirtilen üst sınırlar dışında hesaba toplu para yatırmak mümkün değildir. Düzenli ödeme periyodu olarak seçilen bir aylık veya üç aylık ödeme planı tercihi, her 12 aylık dönem başında değiştirilebilmektedir. Arzu edilirse bu limitler dahilinde düzenli ödeme talimatı da verilebilmektedir. Konut hesabından bankalarca hesap işletim ücreti alınmadığı gibi fon yönetim gider kesintisi de yapılmamaktadır.

Aylık veya üç aylık ödemeler yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli husus bu ödemelerin aksatılmamasıdır. Düzenli ödemeler  ilgili ayın veya üç aylık dönemin ilk işgünü ile son işgünü arasında yapılabilir. Düzenli ödemeler, alt ve üst sınırlar dâhilinde kalınmak kaydıyla, farklı tutarlarda yapılabilir. Hesap sahipleri ilgili ay veya üç aylık dönem içerisinde toplamda üst sınırı geçmeyecek şekilde birden fazla ödeme yapabilir. Sözleşme dâhilinde yapılan ödemeler toplamı alt sınıra ulaştığı veya alt sınırı geçtiği durumda katılımcı ilgili ay veya üç aylık dönem için düzenli ödemesini tamamlamış sayılır. Bir yıllık ödeme dönemi içinde ödemeler; aylık ödeme planı seçilmişse üç defadan fazla; üç aylık ödeme planı seçilmişse bir defadan fazla aksatılmamalıdır. Aksi takdirde bu hesap çeyiz hesabı statüsünden çıkarılıp kapatılmakta ve devlet desteğinden faydalandırılmamaktadır. Hesabın üç yıldan önce kapanması durumunda önceki dönemlerde tahakkuk etmiş olan brüt faiz tutarı anaparadan düşüldükten sonra kalan tutar hesap sahibine ödenecektir. Hesabın vadesi 3 yılı geçtiği takdirde tahakkuk etmiş faizlerle beraber mevcut bakiye vadesiz hesaba aktarılacaktır. Dolayısıyla ödemeler için otomatik ödeme talimatı vermenizi tavsiye ederiz. Ayrıca bütçe ve harcama durumunuza göre ödeme planı seçmenizde de fayda var.

Çeyiz hesabından para çekim hakkı da tanınmıştır. Ancak bu hak bir dönem içinde en fazla iki çekim ile sınırlanmıştır. Çeyiz hesabından para çekilmesi halinde, hesapta kalan bakiyenin, hesabın açıldığı tarihten itibaren yatırılması gereken asgari tutarların toplamından az olmaması gerekir.

Devlet Katkısı Ne Zaman Alınır?

Hesap açılış tarihinden itibaren 3 yıl boyunca düzenli ödemelerini gerçekleştiren ve para çekme limitlerine uyan hesap sahibi 27 yaşını doldurmadan ilk evliliğini yaptığı zaman devlet katkısına hak kazanır. Evlilik tarihinden itibaren 6 ay içinde uluslararası aile cüzdanı ve ilk evliliği olduğuna dair ilçe nüfus müdürlüklerinden alacağı belge ile çeyiz hesabının bulunduğu ilgili bankaya başvurmalıdır. İlgili banka ay içerisinde kendine ulaşan başvuruları takip eden ayın ilk 10 iş günü içerisinde Bakanlığa iletir. Bakanlığın uygun bulmasının ardından hak kazanılan tutar ilgili hesaba aktarılır.

Devlet katkısı hesaplanırken, evlilik tarihindeki birikim esas alınır. Çeyiz hesabı sahibinin düzenli ödemelerini gerçekleştirmesine rağmen 27 yaşını doldurmadan önce ilk evliliğini yapmaması halinde devlet katkısına hak kazanamayacağı unutulmamalıdır. Devlet Katkısı hesap sahibi tarafından çeyiz hesabına yapılan düzenli ödeme sürelerine göre hesaplanır; Devlet katkısı, düzenli ödeme süresi;

• 36 aydan az olması halinde devlet katkısı ödenmez.
• 36 ila 47 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının yüzde 10’udur. Ancak, ödenecek tutar 5.019,45 Türk Lirasını geçemez.
• 48 ila 59 ay olanlar için, hesaptaki birikim tutarının yüzde 15’idir. Ancak, ödenecek tutar 5.646,89 Türk Lirasını geçemez.
• 60 ay ve üzeri olanlar için, hesaptaki birikim tutarının yüzde 25’idir. Ancak, ödenecek tutar 7.500 Türk Lirasını geçemez.

Çeyiz Hesabının Faiz Getirisi Nedir?

Yukarıda da değinildiği üzere çeyiz hesabı faizli veya faizsiz olarak açılabilmektedir. Çeyiz hesabının faizli açılması halinde bankaların Çeyiz Hesabı için belirlemiş olduğu faiz oranı üzerinden hesaplanan net faiz tahakkuku her bir yıllık dönemin sonunda anaparaya eklenir. Söz konusu faiz oranları bankadan bankaya farklılık gösterebilmektedir. Örneğin bu oran Vakıfbank’ta %11.5, Akbank’ta %10’dur. Çeyiz hesabı açılmadan evvel bu oranların ilgili bankalardan teyit edilmesinde fayda vardır.

Yukarıda ifade ettiğimiz vade veya vade aralıklarında çeyiz hesabınızda düzenli birikimler yaparak belirtilen süreler karşılığındaki oranla devlet desteğinden faydalanmanız mümkün. Henüz 27 yaşını doldurmayan ve ilk kez evlenmeyi düşünen vatandaşlara ve mavi kart sahiplerine 24 yaşını doldurmadan bu hesabı açmalarını tavsiye ediyoruz. Zira bu hesapta yaptığınız birikimler hem sizin tasarruf etmenizi hem de masraflı evlilik sürecini daha düzenli bir bütçe planlaması ile geçirerek yapmış olduğunuz birikimlerinize karşılık olarak devlet katkısı almanızı sağlayacaktır.