Hukukta Teşebbüs Ne Demek?
Hukukta teşebbüs, kişinin suç işlemek için eylemlerine başlamış olmasına karşın elinde olmayan nedenlerden dolayı bu eylemler tamamlanamamış ve hukukta belirtilen suçun gerçekleşmemiş olmasıdır. Bu durum Türk Ceza Kanunu’nun 35.maddesinde yer alır. İlgili maddedeki hükümlere göre suça teşebbüs iki farklı şekilde gerçekleşir. Bunlar şu şekildedir:
- Kişi, suç olan eylemlerine başlar ve elinde olmayan nedenlerden dolayı bu eylemi tamamlayamaz ise teşebbüs durumu meydana gelir. Örneğin araba çalmak için camı kırmaya çalışan birisi, araba sahibini gördüğü zaman kaçar. Burada suça teşebbüs durumu oluşmuştur.
- Kişi, suç olan eylemlere başlar ve bunları tamamlar. Fakat buna rağmen farklı nedenlerden dolayı suç olan durum oluşmaz. Örneğin silahla birisini öldürmek isteyen kişi, tüm kurşunlarını sıkmasına rağmen vurduğu kişinin ölmemesi, adam öldürmeye teşebbüs olarak ifade edilir.
Yukarıdaki maddelerden de anlaşılacağı üzere buradaki temel mesele, kişinin suç işlemeye niyetli olması fakat farklı nedenlerden dolayı bunu başaramamasıdır. Bu nedenler arasında kendi iradesinin olmaması gerekir. Eğer kişi suç olacak eylemelere başlar, fakat suç meydana gelmede kendi rızası ile bundan vazgeçerse, söz konusu durum gönüllü vazgeçme olarak ifade edilir. Bu ise teşebbüsten daha farklıdır ve TCK 36.maddede düzenlenmiştir.
Suça Teşebbüsün Cezası
Hukukta suça teşebbüsün cezası, suçun türüne göre farklılaşır. İşlendiğinde verilecek cezanın belirli bir oranı kadar ceza verilir. Bu durum ise genel olarak şu şekildedir:
- Ağırlaştırılmış müebbet yerine 13 yıldan 20 yıla kadar,
- Müebbet yerine 9 yıldan 15 yıla kadar,
- Diğer hapis cezalarında ise %25’i ile %75’i arasında ceza verilir.