Cari açık, bir ülkenin ürettiği mal ve hizmetlerin diğer ülkelere satılması ile elde edilen gelirin, diğer ülkelerden alınan mal ve hizmetlere ödenen bedeli karşılamamasıdır. Cari açık hesaplanmasında daha birçok ekonomik girdi çıktı hesaplansa da en ana iki kalem ithalat ve ihracat bedelleridir. Cari açık, bir ülkenin gelişmişliği ile ters orantılıdır. Bir ülke ne kadar gelişmiş ise; verdiği cari açıkta o denli azdır. Bu duruma örnek olarak gelişmiş ülkelerin katma değeri yüksek teknolojik ürünler satmasını, gelişmemiş ülkelerin katma değeri düşük hammadde tarzı ürünler satmasını verebiliriz.
Cari Açık Nasıl Hesaplanır?
Cari açık, bir ülkenin ihracat ve ithalat hesapları, turizm, taşımacılık, eğitim gibi hizmet hesaplarını ve transfer hesaplarını kapsayacak şekilde hesap edilir. Bu kalemler arasında cari açığı en çok ihracat ve ithalat rakamları etkiler. Onun dışında bir ülkenin başka bir ülkeye verdiği hizmet ile başka ülkeden aldığı hizmet bedelleri arasındaki fark hizmet bedelinin oluşturur. Transfer hesapları ise, bir ülkenin vatandaşlarının ülkeye getirdiği yabancı para miktarı ile, yabancı ülkelere çıkarılan ülke parası arasındaki farkı ifade eder.
Bir ülkenin yurtdışı ile olan ilişkilerini ortaya koyan ödemeler dengesi, kendi içerisinde cari ve sermaye hesabı olarak ikiye ayrılır. Cari hesapta kendi içerisinde 4’e ayrılarak yukarıda saydığımız kalemleri içerir. Bu 4 kalemin toplanması ile beraber cari hesap tespit edilir. Cari hesabın negatif olarak bulunması halinde cari açıktan söz edilir.
