Alacaklının alacağını tahsil etmek üzere icra takibine geçmesinin ardından, borçluya bir ödeme emri gönderilir ve borçlu ödeme emrine itiraz etmez ise; takip kesinleşir. Alacaklı haciz talebinde bulunarak, borçluya ait malların haczedilmesini sağlayabilir. Ancak, borçlu tebliğ aldığı ödeme emrine itiraz ederse; takibin türüne göre değişmekle beraber kural olarak icra takibi durur. Böyle bir durumda alacaklı icra takibinde işlem yapmak isterse; ya itirazın kaldırılması ya da itirazın iptali yoluna gitmek zorundadır.
İcra takibinin devamını isteyen alacaklı; ödeme emrine itiraz tarihinden itibaren bir sene içerisinde genel mahkemelere giderek itirazın iptali davasını açabilir. Genel haciz yolu ile takiplerde; borçlular bu yönden oldukça avantajlıdır, basit bir itiraz dilekçesi ile; takibi durdurarak haciz tehlikesinden kurtulabilmektedirler.
Özellikle İİK 68-69. maddelerde kanun koyucunun belirlediği türden belgelere sahip olmayan alacaklılar itirazın iptali yoluna gitmelidirler. Aksi halde itirazın kaldırılması aşamasında davaları reddedilerek takibin durmasına karar verilecektir.
Alacaklı, borçlunun ödeme emrine itiraz ettiği tarihten itibaren; itirazın hükümden düşürülmesi için genel mahkemelere giderek itirazın iptali davasını açabilir. Alacaklı bu hakkını bir sene içerisinde kullanmaz ise; dava açma hakkı düşecektir.
İtirazın iptali davasını açmak isteyen alacaklı, genel mahkemeye sunacağı bir dava dilekçesi ile bu davayı açabilir. Dava dilekçesinin sonunda icra takibinin devamını ve borçlunun icra inkar tazminatı adı altında %40’a varan bir tazminat ödemesini talep edebilir.
İtirazın iptali davasının açılabilmesi için; alacaklının kural olarak hukuki yararının olması gereklidir. Davada hukuki yararın olmaması halinde, mahkeme tarafından dava reddedilir.
Mahkeme; yargılama sonunda itirazın iptali davasını kabul ederse; icra takibinin devamına, borçlunun haksız olarak itiraz etmesinden dolayı %40’a varan icra inkar tazminatı ödemesine hükmeder. Davanın kabulü ile beraber; icra dosyasında alacaklının talebi ile haciz işlemlerine geçilir ve borçluya ait mallara haciz uygulanabilir.
Alacaklının açtığı itirazın iptali davasında, alacaklının haksız olduğu kanaatine varırsa; davayı reddeder. Davanın esas değerine göre, hakimin ret kararı istinafa götürülebilir. Eğer kanunda belirlenen sınırların altında bir değer ise; mahkemenin verdiği karar kesin hüküm teşkil eder. İtiraza konu olan icra dosyasından alacaklı; hiçbir işlem yapamaz.
