Blockchain Nedir?
Hayatımıza bitcoin ile giren blockchain, şifrelenmiş işlem takibi sağlayan bir dağıtık veri tabanı olarak tanımlanabilir.Blockchain, 2008-2009 yılları arasında Satoshi Nakatomo tarafından icat edilmiştir. Şu sıralar bitcoin’in gölgesinde kalmış Blockchainin en önemli özelliği merkezi olmayan bir doğrulama sistemine sahip olmasıdır. Geleceğin önemli gelişmelerine öncülük edeceği öngörülen blockchain sistemine ilgi artarak devam etmektedir.
İçindekiler
Blockchain Ne İşe Yarar?
Blockchain sisteminin bir merkezi yoktur. Blockchain’deki kayıtların herkes tarafından görülebilmesi, tüm kullanıcılar tarafından kayıtların tutulabildiği bir ortam olarak şeffaflık bakımından büyük bir avantaj sağlamaktadır. Bu ortamda hiçbir şekilde silme yapabilmek mümkün değildir.Sisteme ne kadar çok bilgisayar giriş yaparsa sistemin güvenilirliği de o kadar artmaktadır. Kullanıcıların yaptığı işlemler bilgisayarlar tarafından tamamen demokratik bir şekilde yapılmaktadır. Zincirleme modelle inşa edilen blockchain teknolojisi, takip edilebilir ama kırılması söz konusu değildir. Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, merkeze yani bir otoriteye bağlı olmadan işlem yapabilme özgürlüğünü size tanımaktadır. Kişiler arasındaki ilişkilere üçüncü kişiler görmeden güvenli bir şekilde işlem yapabilme serbestisi sağlamaktadır. Birçok uluslararası kurumun ilgisini çeken blockchain merakla takip ediliyor ve bu kurumlar tarafından öğrenilerek dünya piyasasında daha fazla söz sahibi olmaya hazırlanıyor.
Blockchain Neleri Değiştirebilir?
Blockchain teknolojisi dijital bir kayıt deposu niteliği işlevini yerine getirmektedir. Blockchain teknolojisi sadece finans ve para politikaları ile sınırlı değildir. Bu sistemde gayrimenkul, alım satım,doğum, evlilik ve ölüm belgelerinin tutulmasına, seçimlerin gerçekleştirilmesi ve akıllı kontratların yönetilmesinden finansal dokümanların saklanması, işlenmesi ve yönetilmesine kadar değişik alanlarda verileri görmek mümkündür.Artık e-ticaret,dosya paylaşımı ve haberleşme gibi alanlarda büyük bir değişime yol açacağı düşünülen blockchain sistemi takip edilememesi ve kişiler arasında güvenliğe önem vermesi sayesinde bu alanlarda geleceğin teknolojisi olarak bakılıyor. Bankaların bu sistemi kullanmasıyla 15 ila 20 milyar dolar arasında kâra ulaşabilecekleri öngörülmektedir. Şu an İsveç tapu sicili kayıtlarının tutulması ve yapılabilmesini artık blockchain ile yapma kararı almıştır. Uluslararası bankalar ve deniz taşıma şirketleri artık işlemlerini bu sisteme kaydırmaya karar vermiştir. Ukrayna da ülkenin tüm elektronik verilerinin bu sisteme kaydedilmesi aşamasında bu sisteme adımını atmıştır. Artık en büyük gıda devleri de bu gıda güvenliğini de bu sisteme kaydırarak bu konuda önemli bir adım atmışlardır. İlerde de çeşitli vatandaşlık hizmetlerinde artık bu sistem üzerinden yapılabileceği de belirtilmektedir.
Blockchain’in Dezavantajları Nelerdir?
Bugün kullanılan blockchain sistemlerinde hâla kimlik doğrulama otoritesine ihtiyaç duymaktadır. Yapılacak bazı işlemlerde bir otoriden onay alınması gerekmektedir. Şu sıralar blockchain üzerinden demokrasiye geçiş de otoritelerce zor görünmektedir. Bu sistemin sadece devletlere muhalif sistemlerce kullanılıp kullanılmayacağı da büyük bir soru işareti olarak görülmektedir. Sistemin en büyük handikaplarından biri de çok yavaş işlemesidir. Günümüz bilgisayar sistemleri bu zincir karşısında oldukça yavaş kalmaya başladı. Örneğin Visa saniyede 56.000 işlem gerçekleştirebilirken, Bitcoin 8, Ethereum 13 işlem gerçekleştirmektedir.
Blockchain’e Nasıl Kayıt Olunur?
Sisteme kimlik oluştururak başlıyoruz. Ardından iki kişi de halka açık ve özel bir anahtar bulunduruyor. Kimliğiniz, bulundurduğunuz özel ve halka açık kriptografik anahtarların karışımı sonucunda ortaya çıkartılır ve bu anahtarların birleşimi sayesinde dijital güvenlikli imza oluşturulur. Bu da size güçlü bir kimlik sağlamaktadır. Dijital imzayı, zaman damgasını ve alakalı bilgileri barındıran bir blok, daha sonradan ağdaki tüm düğümlere yayınlanarak güvenilir ve paylaşımcı bir alan oluşturulur.
Sistemin Güvenliği Nasıl Sağlanmaktadır?
Sistem tüm dünyaya yayıldığı için sisteme karşı yapılan saldırılarda sistemin yeniden toparlanması zaman almıyor ve sistem içerisindeki ticaret devam edebiliyor. Dağıtılmış ağa sahip bu sistemde çok geniş bir ağa sahip matematiksel doğrulayıcılar söz konusudur. Özetle, ağın en büyük avantajı büyüklüğünden kaynaklanmaktadır.
Blockchain Nasıl Çalışır?
Blockchain’in oluşumunda 3 temel unsur söz konusudur. Bu 3 unsurun bir araya getirilmesiyle blockchain uygulamaya konulabilir. Bu üç şey:
- Özel anahtarlı kriptografi
- Ortak defterli dağıtılmış bir ağ
- Ağın işlemlerini, kayıt tutumunu ve güvenliği sağlamaya yönelik teşvik
olarak görülmektedir.