Çiftçiye Gelen İcrada Hacze Konu Edilemeyecek Eşyalar
Tarımsal faaliyetlerle ilgilenen emekçi çiftçiler, son zamanlarda talebin azalması, satışların düşmesi, ürün maliyetinin artması ile beraber büyük çapta zarar etmeye başladı. Elindeki avucundaki, gözü gibi baktığı ürünlerine yatıran çiftçilerimiz, bankalardan aldığı kredileri, kredi kartı borçlarını yahut kurumlara olan hizmet borçlarını ödeyemez hale geldi. Ülkemizde tarımsal faaliyetlerle uğraşan kişilerin çoğu borç batağına düşmüş durumdalar. Bir yandan geçim derdine düşen çiftçiler diğer yandan piyasaya olan borçlarını nasıl ödeyeceklerini kara kara düşünüyorlar.
Bankalara ve diğer kurumlara olan borçlarını ödemek konusunda bir çözüm bulamayan çiftçilere karşı, alacağını almak isteyen alacaklılar tarafından icra takibi başlatılıyor. Alacaklılar başlattıkları icra takipleri ile borçlu çiftçilerin menkul ve gayrimenkul mallarını haczedip sattırarak alacağını tahsil etmeye çalışıyor.
Alacaklıların alacağını alabilmesi için devletin egemenlik gücünü kullanmasına izin veren kanun koyucu, bir yandan çiftçilerin faaliyetlerine devam edebilmesi için çiftçilere özel hükümler öngörmüştür. Bu kapsamda çiftçilere karşı başlatılan icra takiplerinde, çiftçiye ait her mal haczedilemeyeceği gibi alacaklının bu yöndeki talebinin reddedilmesi gereklidir. Ancak uygulamada çifçilerin icrada uygulanacak usul ve esasları bilmemesinden faydalanarak alacaklılar tarafından hukuka aykırı işlemler yapılmaktadır.
Bu durumu göz önünde bulundurarak sizin için çiftçiye gelen icrada hacze konu edilemeyecek malları ve çiftçi aleyhine haciz uygulanması sırasında uyulması gereken kuralları derledik.
Yine Hayvancılık destekleme ödemeleri kamu kaynağı niteliğinde olduğundan hak ediş sahibinin hesabına aktarılmadan önce haciz, icra ve temlik işlemlerine tabi tutulmayacak
Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan “2019 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Karar”da yer alan hayvancılık desteklemelerine ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
Bu kapsamda, destekleme ödemeleri kamu kaynağı niteliğinde olduğundan hak ediş sahibinin hesabına aktarılmadan önce haciz, icra ve temlik işlemlerine konu edilemeyecek. Tebliğ kapsamında yapılan desteklemelerden kamu kurum ve kuruluşları yararlanamayacak
Çiftçinin Hangi Malları Haczedilemez
Kanun koyucu üretimin bel kemiği olan çiftçilerin tarımsal faaliyetlerinin duraksamadan devam ettirebilmesi için çiftçiye ait bazı malların haczedilemeyeceğini öngörmüştür. Bu mallar;
- İİK 82 uyarınca çiftçinin ailesi ve kendisinin geçimi için zorunlu olan arsa ve hayvanları ile tarımsal faaliyetlerde kullandığı nakil vasıtaları ile tarımsal ekipmanları, icra takibi kapsamında haczedilemez. Ancak, çiftçinin geçimi dışında kalan arsaları, hayvanları ve tarımsal ekipmanlarına haciz tatbik edilebilir.
- Borçlu çiftçi ile ailesinin geçimi için zorunlu olmak kaydıyla çiftçinin tercih edeceği bir adet süt veren ineği veya 3 adet koyunu hakkında haciz uygulanamaz.
- Çiftçilerin, bir sonraki ekim döneminde, toprağa ekmeyi planladığı mahsuller hakkında da haciz tatbik edilemez. Ancak çiftçinin ekebileceğinden fazla bulunan kısım için alacaklının talebi ile haciz uygulanabilir.
- Tarımsal faaliyet ile uğraşan kişinin bağı, bahçesi varsa veya meyve ile sebze yetiştiriciliği ile uğraşıyorsa, geçiminin buna bağlı olması kaydıyla çiftçinin bağ ve bahçesine haciz tatbik edilemez. Ayrıca çiftçinin bu tarımsal faaliyeti gerçekleştirmek için kullandığı ekipmanların da haczi caiz değildir.
- Hayvancılıkla uğraşan çiftçilerin, geçimleri için zaruri olması kaydıyla yetecek sayıda büyükbaş hayvanı ile bu hayvanların 3 aylık yemleri ve kalacak yerleri hakkında haciz tatbik edilemez.
Haczi Caiz Olmayan Malların Haczedilmesi
Yukarıda saydığımız üzere çiftçiler aleyhine başlatılan icra takiplerinde haczedilemeyecek mallar kanun koyucu tarafından düzenlenmiştir. Kanun metninin açık olmasına rağmen, çiftçinin bu malları üzerine haciz işlemi uygulanması halinde çiftçiler haczin kaldırılması için şikayet yoluna gidebilirler.
Şikayet yoluna giden çiftçiler, haczedilen malların kanuna aykırı olarak haczedildiğini ispatlamak üzere icra memurunun işlemini şikayet edebilirler. İcra mahkemesi tarafından incelenen şikayet, kabul edilmesi halinde icra memurunun haciz işlemi kaldırılarak haczedilen mallar çiftçiye iade edilir. Ayrıca kanuna aykırı uygulanan haciz işleminden zarar gören çiftçiler, tazminat davası açarak zararların tazmin edilmesini de talep edebilirler.