İlamsız icra takibinin konusunu para ve teminat alacakları oluşturur. Bir kimsenin birinden olan para veya teminat alacaklarını tahsil edebilmek amacıyla başvurduğu takip yolu ilamsız icra takibidir. İlamsız icra takibinde, alacaklının elinde alacağına yahut teminatına ilişkin bir mahkeme kararı yoktur.
İlamsız takip başlatabilmek için; alacağın muaccel, likit yahut ihtilaflı olup olmamasının bir önemi yoktur. İİK uyarınca borçlunun elinde fatura, çek, senet, poliçe gibi evraklar bulunuyorsa; ilamsız icra takibi başlatılabilir.
İlamsız icra takibi kendi içerisinde; genel haciz yolu ile takip, kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip, rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip ve kiralanan taşınmazların tahliyesine ilişkin takip olarak dörde ayrılır.
Alacaklının alacağını dayandırdığı belgenin türüne göre takibin türleri de değişmektedir. Alacaklının elinde fatura gibi belgelerin bulunması halinde başvurulan takip yolu; genel haciz yolu ile icra takibidir. Borçlu bu takip yolunda, icra takibini basit bir itiraz dilekçesi ile bile durdurabilir.
Borçlunun borcuna karşılık alacaklıya; bono, çek, poliçe gibi kıymetli evrak verdiği hallerde ise; alacaklı kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takip yapabilir. Alacaklının bu takip yoluna gitmesi, kendisi açısından oldukça avantajlıdır. Borçlu basit bir itiraz dilekçesi ile; icra takibini durduramaz. Bu takip yolunda, borçlunun elinde borçsuz olduğunu ispatlayacak bir belge olmadığı takdirde borçlunun durumu oldukça zordur.
İlamsız takiplerin bir diğer türü rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takiptir. Bu takip yolu genellikle, borçlunun borcuna karşılık aracını rehnettiği yahut taşınmazı üzerinde ipotek kurdurduğu zaman söz konusu olur. Alacaklı alacağını tahsil edebilmek için; ilk önce rehnin paraya çevrilmesi yolu ile takip yapmak zorundadır.
Ev sahibinin, kiraya verdiği evin tahliyesini istemesine rağmen; kiracının evi terk etmemesi halinde başvurulacak yol ise; kiralanan evin tahliyesine ilişkin icra takibidir.
Bu ilamsız icra takibi türlerinin hepsinin kendine has süreleri, şartları, şekli prosedürleri vardır. Bu nedenle hepsini sitemizde ayrı ayrı ele aldık. İcra Takibi Nasıl İşler adlı yazımızı okuyarak gerekli bilgilere ulaşabilirsiniz.
Bir borçlunun para ve teminat borcuna ilişkin olarak başlatılan ilamsız icra takibinde borçluların çeşitli hakları vardır. İlamsız icranın türüne göre değişmekle beraber; borçlular ödeme emrini almalarından itibaren ortalama 5-7 gün içerisinde icra takibine itiraz edebilirler.
Alacaklının itirazın iptali veya itirazın kaldırılması davası açmak suretiyle; mahkemeden icra takibinin devamına kararı alması halinde borçlu menfi tespit davası açarak borçsuz olduğunu ortaya koyabilir. Borçlunun icra takibi sürecini iyi yönetmesi halinde, borcunu ödemek için zaman kazanması mümkündür. İcra takibinde borçlunun neler yapabileceği ile ilgili olarak İcra Takibinde Borçlunun Hakları adlı yazımızı okumanızı tavsiye ederiz. Ayrıca icra takibine karşı ne yapabileceğinizle ilgili size çözüm sunabilecek bir avukata danışmanızı tavsiye ederiz.
