İcra Hukuk Mahkemesi, eski adı icra tetkik mercii olan, icra ve iflas dairelerindeki işlemleri denetlemek ve icra-iflas hukukuyla ilgili bir takım işlere bakmak için oluşturulan, tek hakimli, ilk derece mahkemeleridir. Bu mahkemelerde basit yargılama usullerine göre yargılama yapılır ve söz konusu işlemler ivedi işler olarak kabul edilir. Bu durum, söz konusu mahkemelerin adli tatilde dahi görev yapmaya devam etmesine neden olur. İcra Hukuk Mahkemesi’nin bulunmadığı yerleşim yerlerindeki icra ve iflas konularıyla ilgili davalar, Asliye Hukuk Mahkemesi’nde görülür.
İcra Hukuk Mahkemesi’nin Görevleri
Yukarıda da ifade edildiği gibi söz konusu mahkemenin görev alanı tamamen icra ve iflas konulardır. Görevleri de direkt olarak bununla ilgilidir. Mahkemenin görevleri maddeler halinde şu şekilde sıralanabilir:
- Yapılan şikayetleri incelemek ve bunların uygunluğunu denetlemek
- Yapılan itirazın geçici ya da kesin olarak kaldırılmasını incelemek
- Kendi görev alanına giren istihkak davalarına bakmak
- İhalenin feshine ilişkin şikayetleri incelemek
- Haciz ve iflas işlemine dair yapılan şikayetleri inceleyerek karara bağlamak
- İcra takibi ile ilgili iptal ve talik kararı vermek
- Kambiyo senetlerle ilgili olan icra davalarına bakmak
- Alacaklının borcu tahsil ederek, ipoteği çözmek istememesi gibi durumları değerlendirerek, ipoteğin terkini kararını vermek
- Konkordato ile ilgili işlemlere bakmak
Yukarıda yer alan görevlerin dışında benzer görevleri de bulunan İcra Hukuk Mahkemesi, ilk derece mahkemeleri olup, buradaki kararlar kesin değildir. Taraflar buradan çıkan kararları bir üst mahkemede temyiz edebilir. Fakat alınan kararların yerine getirilmesine ilişkin bazı farklı hukuki durumlar söz konusudur.
