Ticaret Bakanı Mehmet Muş, ihracatın 2022 Ocak-Ekim döneminde son derece ciddi bir seviye yakalayıp, yakalanan bu seviyeyle birlikte 209,5 milyar doları bulduğunu dile getirdi.
Ticaret Bakanlığı ve bağlı kurumların bütçe görüşmeleri hakkında komisyonlar başladı ve Ticaret Bakanı Mehmet Muş ise 2023 yılı bütçe teklifine ilişkin komisyonda sunum yaptı. Muş tarafından bahsegel verileri göz önünde bulundurularak yapılan sunumda, Muş’un şu ifadeleri dikkat çekti. “Bu gelişmeler ışığında uluslararası kuruluşlar küresel ekonomik büyümeye dair tahminlerini sürekli olarak aşağı yönlü revize etmektedir. IMF son açıklamasında; 2021 yılında yüzde 6 oranında büyüyen dünya ekonomisinin 2022 yılında yüzde 3,2; 2023 yılında ise yüzde 2,7 oranında büyümesini öngörmektedir. Küresel ticarette de benzer beklentiler öngörülmekte olup, Dünya Ticaret Örgütü, 2021 yılında gerçekleşen yüzde 9,7’lik küresel mal ticareti hacmi büyümesinin, 2022 yılında yüzde 3,5’e ve 2023 yılında ise yüzde 1’e gerileyeceğini tahmin etmektedir. Emtia fiyatlarındaki yükseliş başta olmak üzere, pandemi sonrası küresel arzın hızlı artan talebe karşılık verememesi, tedarik zincirindeki bozulmalar ve lojistik sorunları gibi nedenler tüm dünyada yüksek enflasyonu beraberinde getirmiştir. İhracatımız 2022 yılı ocak-ekim döneminde, geçtiğimiz yıla göre yüzde 15,4 oranında artarak 209,5 milyar dolar olmuştur.
Bu rakamlarla, ihracatta hem ilk 10 ay bazında hem de aylık bazda en yüksek seviyelere ulaşılmıştır. 2022 yılının ilk 10 ayında dünyanın farklı coğrafyalarına yaptığımız ihracat güçlü bir şekilde artmaya devam etmiştir. Oransal olarak en fazla ihracat artışı Amerika kıtasına gerçekleşirken, en önemli ticari partnerimiz olan Avrupa Birliği’ne (AB) ihracatımız yüzde 13,5 oranında artmış; AB ile ticaret fazlamız 9,7 milyar dolara ulaşmıştır. Birleşik Krallık’la ticaretimizde ise 6 milyar dolar dış ticaret fazlası verilmiştir. Küresel anlamda tüm ülkelerin karşı karşıya kaldığı zor bir dönem bizleri beklemektedir. AB’de daha da zayıflaması beklenen talep, ihracatımız üzerinde risk yaratmaktadır. Bu nedenle, ihracatçılarımızı alternatif pazarlara yönlendirerek pazar çeşitlendirmemizi güçlendirmek için gerekli çalışmaları yürütüyoruz. Enerji ithalatımız ilk 10 ayda geçen yıla göre yüzde 118,4, yani 43,7 milyar dolar artmıştır. Bu artışta fiyatların etkili olduğunu görmekteyiz; nitekim 2022 Ocak-Ağustos döneminde enerji ithalat miktar endeksi yüzde 10,2 düşüş gösterirken enerji ithalat birim değer endeksi yüzde 166,4 artmıştır. Son dönemde altın ithalatında yaşanan yükseliş de ithalat faturamızı önemli ölçüde arttırmaktadır. Toplam altın ithalatı geçtiğimiz yılın ilk 10 ayına göre yüzde 8,4, yani 10,1 milyar dolar artmıştır.
Dolayısıyla ithalatta izlenen artışın yüzde 63’ü enerji ve altın kaynaklı gerçekleşmiştir. Gümrük Muhafaza ekiplerimizce yürütülen kaçakçılıkla mücadele faaliyetleri neticesinde toplam 10 milyar lira değerinde kaçak eşya ele geçirilmiştir. Bakanlığımız bünyesinde görev yapan Akaryakıt Özel Ekibince bu yıl içerisinde yürütülen çalışmalarda 4 milyar lira değerinde vergi zayi ile 10 milyar lira değerinde sahte fatura tespit ettik ve 1262 ton kaçak akaryakıt ele geçirdik. Aynı zamanda, 7318 sayılı Kanun sonrası dış satış yöntemiyle gerçekleştirilen suiistimallerin engellenmesine yönelik çalışmalar yürüterek 30 milyar liradan fazla kamu zararının önüne geçtik. Gürbulak Gümrük Kapısında biri 1 ton 18 kilo diğeri 622 kilo olmak üzere ile tüm zamanların en yüksek miktarlı sıvı metamfetamin yakalamalarını gerçekleştirdik. İstanbul Ambarlı Limanı’nda rekor yakalama olarak tarihe geçen 2 ton 91 kilo captagon yakalamasının yanı sıra yine İstanbul’da 338 kilo, Cilvegözü Gümrük Kapısı’nda 404 kilo captagon ele geçirdik. Ayrıca, Esendere Gümrük Kapısında 513 kilo eroin yakalayarak son zamanların en yüksek miktarlı eroin yakalamasını yaptık. Yakın zamanda Gürbulak Gümrük Kapısında 285 kilosu eroin olmak üzere toplam 305 kilo uyuşturucu yakalaması gerçekleştirdik.
Bu tutarın, 13 milyar 335 milyon 123 bin TL’si Ticaretin Düzenlenmesi, Geliştirilmesi ve Kolaylaştırılması Programına, 1 milyar 988 milyon 706 bin TL’si Yönetim ve Destek Programına, 1 milyar 411 milyon 43 bin TL’si Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Programına, 368 milyon 634 bin TL’si Tüketicinin Korunması, Ürün ve Hizmetlerin Güvenliği ve Standardizasyonu Programına, 20 milyon 804 bin TL’si Program Dışı Giderler olarak tahsis edilmiştir. Ayrıca, ekonomik sınıflandırmaya göre bakanlığımız 2023 yılı bütçe teklifinin; 4 milyar 592 milyon 150 bin TL’si personel giderlerine, 651 milyon 76 bin TL’si SGK devlet primi giderlerine, 662 milyon 768 bin TL’si mal ve hizmet alım giderlerine, 720 milyon TL’si sermaye giderlerine, 32 milyon 300 bin TL’si sermaye transferleri tertibine, 10 milyar 466 milyon 16 bin TL’si cari transferlere, yani büyük ölçüde ihracatçı ve ticaret erbabımızın desteklenmesi ile ilgili giderlere tahsis edilmiştir” ifadeleriyle sözlerini noktaladı.
