Günümüzde insanların ihtiyaçlarının artması, ekonominin olağandışı negatif etkilenmesi tabiri caizse; milyonlarca insanı zor durumda bıraktı. Son dönemde bankalardan aldıkları kredileri, kredi kartlarını ödeyemeyenlerin sayısı %30 oranında arttı. İnsanların bu denli ödeme güçlüğüne düşmesi ve kredi ödemelerini geciktirmesi; bankaların kara listesine girme olayını akıllara getirdi.
Kara liste, ilk olarak Merkez Bankası tarafından tutulmaya başlanmasına rağmen; daha sonra Kredi Kayıt Kurumu’na devredilmiştir. Kara liste, bankalardan kredi veya kredi kartı gibi hizmetler alamayacak kişilerin olduğu bir listedir. İnsanlar, ekonomik faaliyetlerini devam ettirebilmek adına bu listeye girmemek için çaba sarf ederler. Ancak; bir bankadan alınan kredi taksitlerinin ödenmemesi halinde kredi kullanan kişinin kara listeye düşmesi söz konusu olur.
Kredi Kayıt Kurumu tarafından tutulan kara liste, yeni adı ile risk raporu; 45 günde bir güncellenerek yayınlanır. Bir kimse; bankadan aldığı krediyi, yahut kullandığı kredi kartının borçlarını gününde ödemediği taktirde kredi notu düşer. Ancak, borcun temerrüt tarihinden itibaren 3 ay içerisinde bankanın talebine rağmen ödeme yapmayan borçlulara, banka tarafından yasal işlem başlatılır. İşte bu yasal işlemin, Kredi Kayıt Kurumu’na bildirilmesinin ardından borçlu olan kişi kara listeye alınır. Halk dilinde kırmızı bülten olarak da bilinen kara listeye alınan kişilerin kredi alması mümkün değildir.
Bankalar, müşterilerinin kara listeye girmesini, borcunu ödememesini istemezler. Bu nedenle müşterilerine kara listeye girmeden önce 3 ay boyunca farklı teklifler önerirler. Özellikle borcun yapılandırılması noktasında oldukça yardımcı olurlar. Eğer sizde kara listeye girmek istemiyorsanız, bankanızla iletişime geçerek size nasıl bir kolaylık sağlayacaklarını öğrenebilirsiniz.
Bankaya olan kredi borcunu ödemeyen kişi; yasal takip sonrasında borcunu ödediği zaman; ödediği tarihten itibaren 5 sene içerisinde kara listeden adı silinir. Kara listeden çıkan kişiler, istedikleri bankalardan kredi ürünleri talep edebilirler.
Kredi borcunu, yasal takibe rağmen ödemeyen kişilerin, kara listeden çıkabilmeleri için, Borçlar Kanunu kapsamında 10 sene geçmesi gereklidir. Borcun muaccel olduğu tarihten itibaren 10 sene geçmesi ile beraber borçlar zaman aşımına uğramaktadır. Bu kapsamda, kara listeye giren kişilerinde ismi karar listeden çıkarılır.
Ayrıca bazı dönemlerde ekonomiyi canlandırmak isteyen hükümetler, genel olarak sicil affı getirerek herkesi kara listeden çıkarabilir. Bazen de Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu aldığı karar ile, şahsa özel sicil silinebiliyor. Bu durumlarda da kara listeden çıkmanız mümkündür.
Kara liste, 45 günde bir güncellenmekte olup Kredi Kayıt Kurumu ve Türkiye Bankalar Birliği Risk Kurulu tarafından tutulmaktadır. Bu nedenle adınızın kara listede olup olmadığını, bu kurumlara yapacağınız başvuru ile öğrenebilirsiniz.
