Faiz koridoru, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası tarafından piyasayı kontrol altında tutmak için kullanılan para politikalarından biridir. Teknik olarak Merkez Bankasının günlük olarak bankalara borç verme faizi ile borç alma faizi arasında bulunan fark faiz koridoru olarak adlandırılır. Faiz koridoru, alt ve üst tabandan oluşmakta olup alt taban gecelik borç verme faizi temsil ederken üst taban gecelik borç verme faizini temsil eder. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, piyasadaki faiz oranlarını dengelemek ve paranın aşırı derecede değer kaybetmesini önlemek amacıyla aylık olarak bu alt ve üst taban faizlerini günceller.
Gelişmiş ülkelerin faiz koridorlarına bakıldığında alt taban ve üst taban arasındaki farkın çok az olduğunu ve faiz koridorunun uzun bir süre stabil kaldığını görürsünüz. Ancak Türkiye ve benzer gelişmekte olan ülkelerde para politikaları değişken olduğu için faiz koridorunun sürekli halde değişmektedir. Ayrıca gelişmekte olan ülkelerin faiz koridorlarının zamanla genişlediğini de tespit edebilirsiniz.
Faiz Koridoru Ne İçin Kullanılır?
Kapitalist ekonomik düzeni benimseyen tüm devletler, ekonomilerinde serbest piyasa koşullarının hâkim olmasına izin verir. Aynı zamanda bankacılık alanında da birçok bankaya çalışma izni verilerek piyasanın çeşitlenmesi amaçlanır. Ancak ekonomi dinamiklerinin tamamen bankalara bırakılmaması için her devlet Merkez Bankası adı altında bir oluşumun içerisine girer.
Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası da Türkiye’nin para politikalarını belirleyerek buna dair önlemler alır. TCMB, dönem dönem faiz indirimleri yahut arttırımları yaparak Türk Lirasının değerini korumaya çalışır. Bu açıdan bankaların halka verdiği kredilere uyguladığı faizleri belirli bir aralıkta tutmaya çalışan TCMB faiz koridoru politikasını uygular. Birçok devlet tarafından kullanılan faiz koridoru, bankaların uyguladığı faizlerin reel faizlere yaklaşmasına hizmet eder. TCMB, her ay belirlediği gecelik borç alma faizi ile borç verme faizi ile bankaların likitide ihtiyaçlarını karşılar. Bu sayede bankalar bu oranların daha üstünden faiz veremez. Böylelikle Merkez Bankası, faiz koridorunu kullanarak o dönem için yükselen faiz oranlarına, kurlara, çarı açığa dolaylı olarak müdahale eder.
Faiz Koridorunda Genişleme ve Daralma Nedir?
Merkez bankası aylık olarak yaptığı toplantıda gecelik borç verme faizini arttırması, faiz koridorunun genişlemesi anlamına gelir. Faiz koridorunun genişlediği durumlarda, bankaların gecelik aldıkları borç paralara ödedikleri faiz miktarı arttığı için dolaylı yoldan bu halka verilen kredilerin faizlerini de arttırır.
Merkez bankası, gecelik borç verme faizini aşağı düşürmesi halinde ise; faiz koridorunun daralmasından bahsedilir. Faiz koridorunun daralmasıyla beraber, Merkez Bankasından gecelik borç para alan bankaların maliyetleri de azalacağı için reel uygulanan faizlerde de düşüş olacaktır.
